Farslı Bilge İbn-i Sina ve tıp dünyasını nasıl şekillendirdiğinin resmedilmiş hikayesi

Meraklı küçük bir çocuk, nasıl dünyanın en iyi “iyileştiricisi” haline geldi.

İnsanlığın “insan bedenini anlamaya yönelik” binlerce yıllık arayışı, tıp tarihinin dönüm noktaları arasına girmiştir ancak çok az kişi Farslı bilge İbn-i Sina (d.980-ö.1037) kadar övgüyü hak eder. İbn-i Sina, kültürümüzün yayılmakta olan hikayesinin en önemli düşünürlerindendir. Bilinen 450 eseri vardır. Bunlar, fizik, felsefe, astronomi, matematik, mantık, şiir ve tıp alanındadırlar. Bunların arasından El-Kanun fi’t-Tıb, (Tıbbın Kanunu) adında 14 ciltlik, bilinen özgün ansiklopedisi, insan vücudunu ve nasıl işlediğini anlamamız hususunda önemli bilgiler barındırmaktadır. Bu ansiklopedi bilim ve felsefe — veya o zaman denildiği gibi metafizik — başyapıtı İbn-i Sina’nın ölümünden 600 yıl sonra bile orta çağ tıp eğitimin en önemli parçası olarak kalmaya devam etmiştir.

Etkileyici ve ilham verici aydınların hayatlarını konu alan çocuk kitaplarını çok seven biri olarak — özellikle de Jane Goodall, Henri Matisse, Pablo Neruda, Henri Rousseau, Julia Child, Albert Einstein, ve Maria Merian — halk kütüphanesinde Lübnanlı yazar Fatima Sharafeddine ve İranlı illüstratör Intelaq Mohammed Ali’nin çocuk kitabı olan ‘The Amazing Discoveries of Ibn Sina’ ile karşılaştığımda çok sevindim. Çünkü bilimi destekleyen çocuk kitapları arşivine çok güzel bir katkı olduğunu düşünüyorum.

İslami çizimleri andıran büyüleyici illüstrasyonlar ile bu birinci ağızdan yazılmış lirik biyografi, İbni Sina’nın bütün hayatını özetliyor. Durmak bilmeden kitap okuduğu çocukluğundan sayısız bilimsel keşiflerine ve hayatının projesi olan iyileştirme sanatını geliştirmesini de ele alıyor.

Merak ve bilginin amansızca kovalanmasının evrensel bir kutlamasıyla bu hikaye, bilim tarihi ve çocuk kitaplarının homojen birleşimine ihtiyacı olan farklılığı eklediği için çift kat keyifli olmuş.

‘The Amazing Discoveries of Ibn Sina’, Kanadalı bağımsız ve başarılı yayın evi olan Groundwood Books’da basılmıştır.