“Aşkın beklentilerinizle hiçbir ilgisi yoktur; aşk yalnızca sizin neyi vermeye hazır olduğunuzla ilgilidir, bu ise her şey anlamına gelir”
Sanattan daha sınırsız, bilimden daha kesin, felsefenin kendisinden daha felsefi aşk fenomeni hakkında birkaç yüzyıllık edebiyat tarihinde kendine yer bulmuş unutulmaz ve zamanın ötesi kavrayışları sizin için derledik.
Aşk konusunda bazı yönlerden radikalleşen, yine de sağlıklı bir dozajda ona karşı saf tutabilen Kurt Vonnegut, Titan’ın Sirenleri’nde şöyle diyor:
Kimin tarafından kontrol ediliyor olursa olsun bir insanın yaşama amacı, çevresinde sevilmeye gönüllü olan herkesi sevmektir.
Aşk üzerine bilgeliği sınır tanımayan Anaïs Nin Edebi Tutku: Anaïs Nin ve Henry Miller’in Mektupları’nda (1932-1953):
Aşk bir insanı olduğu gibi kabullenmek değil de nedir diye yazıyor.
Stendhal 1822 tarihli şahane tezinde,
“Aşk, kişinin iradesinden bağımsız olarak yükselen ve düşen bir ateş gibidir… aşkın yaşı yoktur” diyerek aşkı daha ‘bilimsel’ bir şekilde ele alıyor.
Son derece bilge bir adam olan C.S Lewis, Dört Aşk’ta aşkı şöyle tanımlıyor:
Güvenli bir yatırım değildir. Birini sevmek savunmasız hale gelmektir. Herhangi bir şeyi sevdiğinizde kalbiniz bükülecek ve muhtemelen kırılıp paramparça olacak. Kalbinizi tek parça halinde tutmak istiyorsanız, en iyisi mi onu hiç kimseye vermeyin, bir hayvana bile. Etrafını uğraşlarınız ve ufak zevklerinizle sarıp sarmalayın; duygusallığını görmezden gelin ve onu bencilliğinizin tabutunda ya da kefeninde saklayın. Fakat güvenli, karanlık, hareketsiz ve nefessiz tabutta değişecektir o. Kırılmayacak artık; çünkü kırılmaz, içine girilmez, şekillendirilemez olacaktır. Bu trajediye ya da trajedinin gerçekleşme ihtimaline yönelik alternatif bir senaryo, lanetlenmedir. Aşkın tüm tehlike ve kaygılarından tam anlamıyla korunacağınız tek yer, cehennemdir.
Aşk bir ebeveynin bebeği değiştirebileceği şekilde değiştirir insanı.
Lemony Snicket Yabanturpu: İnkar edemeyeceğiniz Acı Gerçekler’de
İnsanla bağı olan hiçbir şey gizemli değildir. Aşk dışında.
Susan Sontag, Seyir Defteri ve Notlar 1964-1990’da
Aşk güneş doğmadan önce görülen bir sise benzer. Bir süre devam eder ve hemen ortadan kaybolur. Aşk gerçekliğin ilk gün ışığıyla yok olup giden bir sistir.
Charles Bukowski
Gözlerle değil, akılla bakar aşk
Shakespeare
Aşk evlilik ile iyileştirilebilecek geçici bir hastalıktır.
Ambrose Bierce
Temkinli olmanın tüm formlarından, yalnızca aşktaki temkin gerçek mutluluk için yok edicidir.
Bertrand Russell
Cehennem nedir? Sanırıyorum ki sevme yetisinden yoksun olmanın ıstırabıdır.
Fyodor Dostoyevsky
Aşk evcilleştirilememiş bir güçtür. Onu denetlemeye çalıştığımızda bizi yok eder. Onu hapsetmeye çalıştığımızda bizi köleleştirir. Onu anlamaya çalıştığımızda bizi arkasında aklı karışmış bir şekilde bırakır.
Paulo Coelho
Aşk bizim düşündüğümüz gibi başlayıp sona ermez. Aşk bir mücadeledir, aşk bir savaştır, aşk büyümektir.
James Baldwin
Aşık olan herhangi bir kimse kendi içindeki kayıp parçaları aramaya koyulmuştur aslında. Bu yüzden aşık olan kişi, aşık olduğu kişiyi düşündüğünde bir hüzne kapılır. Çok uzun zamandır görmediğiniz anılar dolusu bir odaya adım atmak gibidir bu.
Haruki Murakami
Aşk birbirine bakmak değildir, aşk birlikte aynı yöne bakabilmektir.
Antoine de Saint-Exupéry
Aşk geçici bir deliliktir, volkan gibi patlar ve soğur. Soğuduğu zaman, bir karar vermek zorundasınız. Ayrılığı akıl almaz bulacak şekilde kökenlerinizin ona bağlı olup olmadığına karar vermek zorundasınız. Çünkü aşk budur. Aşk soluksuzluk değildir, aşk bir heyecan değildir, aşk sonsuz tutkular adına verilen yeminlerin resmi ilanı değildir, aşk günün her anı duyulan çiftleşme arzusu değildir, aşk gecenin bir vakti onun bedeninizin her yerinden öptüğünü hayal etmek değildir. Hayır, kızarmayın hemen, gerçekleri söylüyorum sadece. Bunlar her aşığın yapabileceği aptal şeylerdir. Aşk, aşık olduğumuzda yapabildiklerimizin sınırına ulaştıktan sonra geriye kalandır ve bu hem bir sanat hem de talihli bir kazadır.
Louis de Bernières
Aşkın hallerini dönüştürebilir, onu görmezden gelebilir ya da uysallaştırabilirsiniz; ancak asla onu içinizden söküp atamazsınız. Deneyimle sabit ki tıpkı şairlerin de dediği gibi: Aşk ebedidir.
E. M. Forster
Aşk kendinizden başka bir şeyin var olduğunun anlaşılmasıdır.
Iris Murdoch
Alçakgönüllü olmak gerekirse bu tanımların arasında en gerçekçi olanının Agatha Christie’ye ait olduğunu ileri sürebiliriz:
Aşk, insanlar kendilerini gülünç duruma düşürürken hala onları sevdiğinizi fark etmektir, bu ne kadar garip olsa da.
Agatha Christie
(Çev: Hande Karataş / tabutmag özel sayı I)
Aşk kavuşması imkansız olandır. Kavuşursan aşk olmaz. Aşk aslında ilahidir. Birini sever ve kavuşamayan biri olduğun zaman, ilahi aşk gerçeğine kavuşursun. Bitmez tükenmez bir şekilde aklına yerleşir ve asla bitmez. Öteki alemde kavuşmayı beklemektir aşk. Dünyanın var oluşudur aşk.